Ṭhenum Do Nékin Khaw Sawm Do (Hmasawnna Thar Daily 12th December)

~Gospel Songate
Lungthulien


ulna leiin Aizawl ka hang chuongkai zawk a. Aizawl le Hmarbiel kara motor tlanhaiin Lungthulien mî an phur nuom naw thu ka zuk hriet a. Village Authority (VA) Chairman inchu i-nghawng Job Card pawisa chingpen leia HPC(D) Manipur le Lungthulien khawtlang kara inhrietthiem nawna um chu lo hre tho de lang khawm, chuong taka nasa chu ka ring hran naw a. Lungthulien mî phurtu chu cheng sîng khat a chawi ding bakah, a motor raw pek ding ti thupek lo um chu niin, ruol thenkhat khawm Vervek motor-in an lo fe tah thu ka hrietzui pei bawk.

Chu el chu ni lovin, Churachandpur a'nthawka  Lungthulien pan tum mî tam tak an tangkhang thu khawm hriet ding a um a. Hmarkhawlien (Fulertal) tienga lawnghai khawm chu thupek chun a kán bîk nawh.

HPC(D) Manipur le Joint Action Committee, Lungthulien chun thusuok siemin an indawntuo tah a. Thil nîphung ding awm chu hriet thei a nih.

Ei hnam sungah inhmuthiem nawna hi thil um thei tak a nih. Pafa kara khawm insél inhal a bo chuong nawh. HPC(D) hin sikthlak a nei hlak ti hih tiena tlanga inthawk mi tin hriet a n'a; hrilnawn a ngai ta nawh. Ruolkhai taka hnam hminga mamawna um leia pék hi tukhawm a sawisel an umin ka la hriet ngai nawh. Lungthulien mipui khawmin an lo pek ta hlak a, an la pek pei khawm ka ring. Mipui tlasam luot leia inhántaw rî a'n ring deu khawmin, ṭámsawl natzie kha ei hmetbel el ngai a tih.

Amiruokchu, taluo baksak thil a um a. Lam hrawna an nei ni chen khan dere khawm mipuiin an hmu naw hi chu a suksuoltu chu an um a nih. Chun, tlangvalhai hming sála MGNREGS sum hlép hlak hi khawtinah an um. Job Card um sung chu VA Chairman inchuna leia buoina hi a lo tlung ta hlak angin, la tlung nawk pei bawk a tih. Hieng "neithangzaihai" lei hin mipuiin harsatna an tuok hlak a nih. Chuleiin, inláwt le záihlemthiem nazawng hi ring el lo a, mipui so táwk zinga thulai le indik hi ei sie LAL rawp nuom a um.

Lungthulien JAC intihai HPC(D) Manipur chun "hnam hmelma" tiin a hei puong bur el a. A awmna chin thlîr thiem ei um chu ni ta fam a tih. Lungthulien JAC hin HPC(D) hi chuong tak chun a khing ring a um nawh. A piellung epa um chu a chan se lem dinga hriet sa nih. Amiruokchu, in 300 le ti umna khuo hin lungawi nawna an nei ti chu an lang a.  Hmarbielah kum khat hei chéng zet inla, India pawisa lamsuok intakzie hi hre thei ei ta. MGNREGS mipui nghákfák a nizie chuh hai ruol ni naw nih.

Harsatna kara hin hnampa chan changa mipui sosang chingfel hi hnam ṭhuoituhai thaw ding a nih. Vawisun chena HPC(D) Manipur le Lungthulien khuo an inep zing chun ieng thil tak am ra suok chuong a ta?  Khawvela Hmar MLA nei theina biel, ram hnuchák invawi hin duot a phu hlie hlie ka ti tliet leh! A chieng chienga hril chun, Tipaimukh biel inṭhangliena ding sum le puon hi Tuiṭhaphai lai thamral vawng naw sien, Job Card sum ngaiin chier chier naw tawp an tih.

Hieng ang boruok hung inlumlet hin thuhlui a min ngaituo suok tir a. A champha hmawr khawm ei sir zing ta bawk leh, vawisun hun ei hriet anga zani thil ei theinghil nawna dingin thuhlui hang suklang zawk inla.

Kum 2005 December thla tawpa HPC(D) le phairam helpawl UNLF kara buoina kha a tuortuhai chun an theinghil el ring a um nawh. Khang hun lai khan rawlthar har vánglai tak ka ni ve ta a, ka mitthla le naah a la fie káwk el.

A tawi zawngin, UNLF-haiin Parbung khuoah HPC(D)-hai zal lai an bei a, HPC(D) mi pahni Tv. Richard le Tv. Zoramsan (RS)  haiin hringna an chán a, mi dang ruok chu an insaseng thei hrám. 

UNLF-hai chun HPC(D) thihai ruong hi lák le phûm an phal naw bur el. Parbung mipui tawk cháng lek lem chu an phal naw nasa; ruong inhláwmtu chu "In fák chun thîng in tih" ti ziek ang rau a nih. Silai káu sa zingin, HPC(D)-hai ruong chu an inlám a nih.

Lungthulien valupahai chun nunghak tlangval inrawiin tuor a ṭul leh tuor inhuomin tlangvalhai ruong tuomhláwm dingin an inthawk a. Vawisuna HPC(D) Manipur-in  "Hnam Hmelma" a tihai hi chuonghai chu an nih.

Chuongchun, huoisen taka Lungthulien nunghak tlangvalin UNLF-hai an va nawr lei chun zantieng ruong pahnihai chu Lungthulien an hung zawn lût a. Ditsakna po po inlangtirin Lungthulien thlanmuolah thlamuong takin an inzaltir tah a nih.

Hi taka inthawk hin UNLF-hai chun Lungthulien mipui chungah kutthlákna ding hun remcháng an zawng ta char char a. January 16, 2006 zan khan HPC(D)-hai ruong an inhláwm lei chun Lungthulien mipuiin sukdudana le vuok thiduk an tuok pha a, ram tuitla lovin nunghak tam tak an um pha bawk. Hieng hun laia Lungthulien Village Authority-hai chu mipui san dingin ke pén lovin an tlanhmang.

Lungthulien mipui hin UNLF-hai mei sirin, an báwka chil táttu an ni hrim hrim nawh, HPC(D) theitawpa an enkawl leia tuor le raltlán an lo ni tah ti ei hriet nuom a um.

Mi ṭha le fel tam tak um laiah, ṭhenkhat thilthaw leia pawl hming inhliema um hlak hi a pawi a, sukdam vat hi ei hrisel tlángna ding a nih. 

Hmun tin ram tina Sikpui Ruoi hmangtuhai hin, Sikpui Ruoi hringsuoktu hieng - kum ṭhat kum, kum hrisel le, a chunghnung tak "INREMNA le INHMANGINA" hi ei sawm zing nuom a um. Sikpui Ruoi hunah ei lám duol a, hapta khat hnunga ei inhmukhawhri nawk el chun, ei nipui le hunpuihai hlutna hemdetu ni ngei ei tih.

A tawp taka dingin, vawisun chena hi buoina leia kut inthlákna a la tlung naw hi Pu Lalkhum Keivom hrilfák,  "Hnam dang dán ṭhahai la véng ei ta" ti kha a hung tlungah ka ngai. Thû bawk hi a hnung khárna a ni hlak, ti hi vawng zing ei tiu. 

Tu hria ding chun a rélbáwl theitu hlak ei ni nawh,  "nangni'n mipui in hmangai a, anni'n ram an hmangai" tiin, inremna ditum tak a um vat beisei zingin suktawp ei tih.

Post a Comment

Please Select Embedded Mode To Show The Comment System.*

Previous Post Next Post