Hmar National Army (HNA) Lalthangsang Intoate le Kan Hun Nuhnung

By-Gospel Songate

Kan Hun Nuhnung


Ccpur. Dist. Morgue: A ruong ralna hun
Mihriem hin thil hung tlung ding ei hriet dêr naw a. Ei Bible-in "Lalpa'n rem a ti chun ti hlak ro," a ti hi tu tieng hin ka sût nawn rawp ta hlak. A dama ei dam chun tum ei nei fir fer a. Mani tawkah riruong ei siem ve thlip thlep tawl hih. A sukpuitling theina ruok chu chungtieng chan a ni a. Pila siem hring nauhai hin hril chier ding ei nei lul nawh. Iengkim ei thaw ta phawt a tawpna ni thei dinga mawi taka inthla pei hi È›ha ngawt a tih; insuklungngaina tieng ni loin,  iengkim titak le hlawk taka ei hmang theina ding lemin.

2016 July ni 4 khan a È›um hnina dingin a chengna in ngeiah ka pan a. Kan inhmu a vawi khatna chu kum liemtah December kha niin,  chu È›um chun ka um lailawkna hmunah a mi hung pan ve thung a. Thla tam a liem hman naw a, thina le hringna chun a mi È›he hrang ta tlat si nih.

Kum 2014 June thla lai vela inthawk khan tulai È›halaihai Zawlbûk "Facebook"  ah a hung inlang ve hlawl a. Hming danglam tak,  umzie nei tak si chun Hmar È›halaihai lai thu a tu a. A tîr chun a tla na hran nawh. Sienkhawm,  a ri ringawt hriet nêkin ama hmathlir puongzâr a,  sawiselna le kawknahai thiem taka a dawngsawng pei leiin a rûkte chun È›halai È›henkhat ngainat a hung hlaw ta pei a. A piellung kâwm neka ziekfung chel nuomtu È›hangthar tam takin a hmathlir chu an pawm thiempui ta pei niin an lang. Olive Hna chu tum? Ti zawna siem ta inla, a hrie naw nekin a hril thei tam lem ta hiel an tih.

Olive Hna chu tum a nih ti ka fie tum rawp a. A tawpah fie lawlin ka hriet a. Chuonga hnam È›huoitu  pakhat ve umhmuna biek thei a ni chu remchang ka lâk a, kan vawizawng ka hril vet bawk a. Ama chau a ni nawh, ip hek loin, huong danga mi khawm a A, D, P pawl thlier loa ka biek phâk sun chu thutawi (SMS) ka thawn hlak. Hun a liem a, kan intlawn tung ta pei chu a nih. Ka hringnuna thil ka tumlo bur hang zep sa lang: Bomb dênga nga man le silai hmet puok ka tum naw bur a. Hi hin dawmsawt ka nuom thu el ni loin, tharum thawna le silai put ka tum nawzie a suklang awm ie....

Olive Hna hin thu fepui (ideology) țha tak tak a neiin ka hriet ve a. Chu chun a min ngainat tir a. A nuomna tieng tieng piellung innghat ding ang zawnga chan țha ni loin, a ngaidân țha chu ei hnam politics a dingin keilut ka nuompui vieu a. Hieng hun lai hin HPCD khawm inhnawk tak a nih. Ieng tin tin amanih ei tlangvalhai khawm lungril lien an hung put ta pei a. Chu zar pei chun ngampa takin, tu natna ding intlun tum loin Olive Hna chu Zawllung Magazine a dingin kan pawlpui ta a. Tiem a hlawin hriet a hlaw pha vieu. Tlangval hawn khat el ni lo, Kuki hnam laia a pawimaw dawt (vice) chel ve ngat kha, ka suong ve hrim hrim bawk a nih.

2015 December thla liemta khan Mizoram leilung ngeiah SHDC sukpuitling dan ding thuah kan hohlim a. SHAIDC (Sinlung Hills Accord Implementation Demand Committee) indin a, High Court a putlut ding ti hai chen chu kei ve lul a mi hril a. Mizoram demand area sunga Hmar Nationalism sukhring a È›ulzie dâm, chu taka ding seminar le chanchinbu tienga thaw thei ding chinhai kan hril a. Hmar Magazine copy 2000 lai la a,  Hmar hnam sukhring a nuomna leia Mizoram Hmarhai lai a sem thu dâm. Hmar hnam ni si "Enge" lo ti tahai khawm an pêk pei thu ka hriet chun tumna a nei tak tak ti ka hriet a. Inremna dit a ni angin muong taka khâng ang sin thaw pei thei dingin kum 10 tam la dam dingin ka va thlakhla de aw.......

Hi È›uma a hril angin, SHAIDC khawmin riva a hung nei ta nghal a. HPCD el ni loin,  kil tina inthawka nawrna ei hang nei kha "Common Goal" indikah ka ngai a,  High Court ei tlungpui hrim hrim kha hlawtlingna hmaa thaw ding țûl tak niin ka lo ngai ve.

Hmarveng a chengna In

Iengkim hi tawp hun a um a. Nupa inhmangai hai khawmin "Chatuonin" an ti ngai nawh; thinain a mi țhe hma chu ti a ni lem hlak. Ei nun hi a la tawp ve ding.

Hmarram V/S America Part I & II chu July ni 3 zan chun a mung thawn a. A remchang na naa ka lo suksuok ve dingin. Tuițhaphaiah kan zin leiin hun a lâk deu ding thu ka hei hril leh, "i um chun ka inah hung ngei ngei rawh. Media mi hnama piengtharhai titipui khawm nuom a um a. I la um chun hung leng ta," a mi hung ti fiem ve a. Chuonga pa hai ruol zeta û tah, kei ve bawk mi hang ngaina chu tiin July ni 4 chun kan va pan ta a. Olive Hna ka i-ti #Lalthangsang Intoate le kan inzawmna chu hi tum hin a hmawr kan lo bawk chu a ni ta zing.

Ama motor ngei chun kan chuong lût a. A kawtkaiah kan inhmu ve hlawl el chu a mi lawm thiem em em. Common Room ah tulai politics se nawi dingin thingpui buong leh kan lût a. Kan hun tawpna ding a nih ti chu mangah khawm mang phâk an nawh.

A article le thiltum a hril țan a. Ziekfung a'nthawka Hmar hnam keitho a țûl thu, chu leia a ziek ngeia mihai tiem dinga hnutsie a tum a nih. Sienkhawm, Hmar hnam keitho a tumna lekhaziek chu a kutsuok nuhnung le Hmar mipui a mangțhatna a ni lem tah.

Hi nia ka lawmna chu Hmar mipui duthusam tlung thei ding thil a hril kha a nih. (HPCD(C/P) press release-in a ziek ta thoa ka suklang) Hmar tlangval pawl 3 hai inbiekna an nei thu le,  inremna tluontling a um vak a beisei thu a hril a. Ka lawm char char hle.  Asan chu,  hnam hmangai intihai insapel zing zing hi ning an tel a. Pawl 3 inerna karah mipui ni khawm thiem an tak a. Inremna a um ruok chun kuong khatah ei luongkhawm ding an tah. Chu pha chun a dum chu a dum ei ti ruol rup el ding an tah.

Thu dang țhenkhat:

* Tipaimukh bielah Free Vote a È›ha. Amiruokchu Hmarhaiin MLA 4 ei nei theina dingin election hmaa MLA lo nei lawk khawm politics  var ni thei a tih. Uncontest a MLA ei nei chun sum luongral naw ni a, corruption bo a tih. Chun uncontest MLA ding hin biel danga Hmar candidate hai campaign pui thei a ta. MLA ni ding sa a ni leiin tla na thei a tih.

* Tribal Movement hin Hmar hai MLA 3 bek a ra suok theina lampui a um a. Thiem taka kal pen a ngai.

* Nuhmei pawl (HWA) sukhrat a țûl. Protest ei nei châng sipaihaiin mipui lai helpawl an inzep an ring leiin buoina a um hlak. HWA inrawina hnuoiah Pherzawl ADC khawm function dinga nawr a hun tah.

* Tribal Movement hi neka inrawl nawkzuol a pawimaw.

*Hmarram Kohran Inzawmkhawm (HKI) hi hrat takin fe sien, Hmarram ngirsuok theina ding lampui a nih.
*SHDC chungchangah inbiekna a um khawmin Court chun ro hung rel pei a ta. Court rel hmaa inbiek fel thei a ni chun a È›ha, ngirna ruok chu inphetlo ding. (Chipchier takin ka suklang vawng ta nawh)

Thu tam kan hril zo a, inlawi kan tum leh bu la fa dingin a mi thlo țál a, kan châm chuong ta nawh. Chuongchun hlimna ruk tak (Pawl 3 inremna) hung tlung ding tûng takin kan ținsan ta a. (Inbiekna zo a ni pha leh kimchangin lan hril ei tih tiin) A țawngbau nuhnung ka nadara châmzui ta chu!!

July ni 5 khuo a hung var ruola ka hriet hmasatak chu  Pu Lalthangsang Intoate siet tuok thu a nih. Awi harsa tak siin ringlo theilo!  Ieng am a san? Tu hai am? Ieng pawl am? Ti hai chu lubura invir kuol zut zut nghal a nih. A pawi tak el chu Hmar hnamin mi hlun le È›angkai tak a chân hi a nih. Hieng ang mi ei sersuok thei nawkna ding chun khuo dur le a sûr a sa tam tak ei pal ngai nawk a tih. TS Intoate kha inpâknaa sip a ni vawng bîk ring a um nawh. Tam tak a suknat khawm um thei ngai a nih. Hmar hnam ta dinga an pekna le a theitawk a suo vena hi a nih tawp loa hril ei nuom chuh.

Hmar hnam ta dinga an pekna theinghil loin a ruong zalna district hospital morgue ka pan a. Nisa lum hnuoiah a hun nuhnunga chun ka theitawpin țawiawm ka tum a. A zani lai ela kan hun hmangna rûn sunga chun a sakruong chu a hlutna po po thina tûra khitde ta chu zawn lutin a um a. Lung a va na vawng vawng de aw......

                Taksa hring hlu tak le È›angkai tak chu thuok boin iengmaloah an chang tah.

TS intoate ei ngaina takzet a, a suongtuona ram mitthlaa inlang ei tlung theina dingin Pawl 3 Inremna hi makmawa um ding a nih; chu chu ama TS Intoate ei râlna ditum tak ni thei a tih.

Suol thilthaw le thina hi tawp intâi um ta naw nih. Khawvel hun nuhnunga suolna tlung ding ei dang chat ngaina a um hek nawh, ei thuring Bible ngeiin tlung dinga a ziek a nih. Suolna tienga thutiem sukdiktuhai chan ruok chu an hawi fahran beisei a um nawh. "Um ta ngai naw sien/Tlung nawk ta naw sien" ti vawi sawm inla khawm, mihriemin phuba lak tumna lungril ei putlui zing si a. Dan taka hremna lekkaw dinga kal pen pakhat bêk um takluo'ng ei tîm aw............ A tir chun ei dem hut hut hlak, hun dang danga khawm. Bubel lum khawm dei hman naw nih ti thei dingin ei tawp inhma hle hlak.

Lalthangsang Intoate chu a dittu le ditnawtuhai ta dinga angkhat rawngin nun tawp Chawllawkna hmunah a lo um tah.

Dated Silchar
14th July 16

Post a Comment

Please Select Embedded Mode To Show The Comment System.*

Previous Post Next Post