By: Gospel Songate
Vawikhat Chauh Bêk!!
 |
| Representational image: Gos & Bethany |
Midang ang bawka vânglai hun hmang ve ta châwk chun, chu khuo dei tak hnuoia khawm chun ina intawm lum el ka tum bik naw tawp el! Zan thimbut chun Tlingi-hai in tieng ka pan a, lampuia chun ka hun nei tâwpna a ni leiin 'ringumna thu' intiempui a, vawnchawia inchulpui dingin ngaituona ka phan neu neu a. Tlingi hi kei a ang bawka ni 3 hnung ela hmun dang truon ve ding a ni leiin hi zan hi chu âm kan tum lungril hle. Hmangaina hin pasalthra khawm a suk nêm duoi hlak a, pasaltha ni lohai lem hi chu thrang a'n tak vieu el.
Chu zana Tlingi ka lêng chuh ka zan hmang ta po po laia la tawi tak a ni hiel âwm. Tlingi sunghai chun kan ngirhmun hrethiemin, zan la sawt de naw sien khawm an mi zalsan ta a. Tapah chun kan titi ta mawl mawl a, ngainatna thingpuisen inhniktak chu a mi thlit bawk a. Vawisun hun anga 'biekhlatna (telephone)' hai thingtlângah um ni ve sien, kar hlaa lêng kan inzuom naw nahai sawkzângkhai deu ding bah! Kan hun tawngin a zir ve ngang naw leiin 'fam' chang ding ang ela inthla a trul a nih.
Tapphelah meivâm kai raka vawkthlai dei chen kan thung hnung chun, Tlingi sunghai ri khawm hriet ding a um ta naw a. Chuonga mit le mit inen ringawt nekin, tiin Tling dar ka hei nawr hem a. Trum dang ang lo takin, "I inlusu ta manih ka lo ti a," a ti le inruolin ka kut hmawr a hei hup chawt a. Zan a sawt deu deu, thuka thing rawl hmanin ka khawsa naw bawk leh, mei a rem tiel tiel, mengte meilum du an hril ang elin, thukah kan lut naw chauh a nih.
Chuonga inngaia zankhuo var el khawm chun, zingkhuo var ruola Pu Dosang motora suok tho a ngai ding leiin trin zai ka rêl ta a. Tuol ka zuk suoka vân ka en chu leh, thla khawm kawl-kilah a tietve chauh a dâwk tah. "Tawng nawk ni ding hlimte'n thlir ka tih" ti hla lungrila sam neu neu pum zingin zalhmun ka rem a, chawmkhat in lova kiltin-kiltang ka ngaituo hnungin, in zai ka rêl ve ta hrâm. Tlingi hi hmangaina ka'n tem tranna a ni bawk leh, ka lungril a sawr da zo a, ni khatah vawi khat bek a thlalak ka en naw chun kimlo truta inhrietna ka nei hlak chu tie!!
Tapphelah meivâm kai raka vawkthlai dei chen kan thung hnung chun, Tlingi sunghai ri khawm hriet ding a um ta naw a. Chuonga mit le mit inen ringawt nekin, tiin Tling dar ka hei nawr hem a. Trum dang ang lo takin, "I inlusu ta manih ka lo ti a," a ti le inruolin ka kut hmawr a hei hup chawt a. Zan a sawt deu deu, thuka thing rawl hmanin ka khawsa naw bawk leh, mei a rem tiel tiel, mengte meilum du an hril ang elin, thukah kan lut naw chauh a nih.
Chuonga inngaia zankhuo var el khawm chun, zingkhuo var ruola Pu Dosang motora suok tho a ngai ding leiin trin zai ka rêl ta a. Tuol ka zuk suoka vân ka en chu leh, thla khawm kawl-kilah a tietve chauh a dâwk tah. "Tawng nawk ni ding hlimte'n thlir ka tih" ti hla lungrila sam neu neu pum zingin zalhmun ka rem a, chawmkhat in lova kiltin-kiltang ka ngaituo hnungin, in zai ka rêl ve ta hrâm. Tlingi hi hmangaina ka'n tem tranna a ni bawk leh, ka lungril a sawr da zo a, ni khatah vawi khat bek a thlalak ka en naw chun kimlo truta inhrietna ka nei hlak chu tie!!
Nihai liemin, Tlingi le kan inbiekna sawt diei ta sien khawm ka khawsawt a kiem chuong naw a, "hunsawtin a mi hnem" an lo ti chu ka ta ding chun a'n dik naw pumhlûm thrak. Hun hin nuilaini karlovin liempui el hlak sien khawm; zûnlêng khawsawt ruok chu a liempui ve nawh. Lunglênga zaitin remin "ka hung thawn che hmangaina virthli lêng hai kuoma khan," ti de lang khawm kar hlaah hin chuh a lo nêp thei tak tak nawh. Sawrthla êng ei lawmna hlak khawm a êng dân indang naw sien khawm, mitthli suk tla tu chau a ni ta pei.
Hun an her danglam hlak ang bawkin, mihriem nun khawm a'n thlak ve châwk hlak a. Kum 4 zet zawt sakhmel em khawm intawng ta lo chun, buoina sumpui a lo zing nuoi hman. Lawm hun a liem a, trap hun a tlung hlak. Kum 1995, Mimtukthla chun ka beisei le ka la suongtuo ngailo thilin a mi dêng a, hring damsung hin tuorthiem ka'n zuom nawh. Tlingi pasal nei thu ruol ringuma inthawk ka hriet chun, ka rei!! vanpui a chim hielin ka hriet. Âwi harsa hle sien khawm phuokfawm a'n nawh ti ka hriet a, suntu um lovin ka na tlawk tlawk. Fa-le-dawn dingin hratna ka nei naw a ni tak. Amiruokchu, ka hmangai Tlingi hi ka dem phal naw a, ama ditthlangna ka ring thei bawk nawh. Mi nunnêm tak el, a thutiema ngir tlat mi a nih ti ka hriet a, hienga khieng awi el ding hin phirrutu an um ngei ka ring nghet tlat.
Hun an her danglam hlak ang bawkin, mihriem nun khawm a'n thlak ve châwk hlak a. Kum 4 zet zawt sakhmel em khawm intawng ta lo chun, buoina sumpui a lo zing nuoi hman. Lawm hun a liem a, trap hun a tlung hlak. Kum 1995, Mimtukthla chun ka beisei le ka la suongtuo ngailo thilin a mi dêng a, hring damsung hin tuorthiem ka'n zuom nawh. Tlingi pasal nei thu ruol ringuma inthawk ka hriet chun, ka rei!! vanpui a chim hielin ka hriet. Âwi harsa hle sien khawm phuokfawm a'n nawh ti ka hriet a, suntu um lovin ka na tlawk tlawk. Fa-le-dawn dingin hratna ka nei naw a ni tak. Amiruokchu, ka hmangai Tlingi hi ka dem phal naw a, ama ditthlangna ka ring thei bawk nawh. Mi nunnêm tak el, a thutiema ngir tlat mi a nih ti ka hriet a, hienga khieng awi el ding hin phirrutu an um ngei ka ring nghet tlat.
Chuongchun, suongtuona chu ka khal vir a. Kan khuo tlangval Mawia, vengsaka Pu Lalruoi naupa ngawt chu ka hmetbel el tah. Thla 6 liemtah khan kan umna lai hin sumdawngin an hung a. Khanglai huna khan ka lekha inchukpuihai leh a mi hmu ngei bawk a. Ka chungthu chu Tling nu le pa bulah mi hekna dingin a hril hi ni ngeiin ka ring a. Thlavul thlaa ka final exam pek ding leiin Tling leh khawm lekha inthawnpaw hman raklo kan ni hrim a. Ka hei ngaituo chun, Tling le a sunghai ta ding chun Mawia trawng chu an lo zawm ngei ka ring a. Khuo khata a dawrkai umsun le, inchawng thei an ni mieu a, harsatna dang khawm an nei ni ta fam a tih.
Iengkhawm chu ni sien, Tling, vawi khat chau bêk hun um sien thilumzie hril ka va châk ngei! Hmelma doral hrâng leiin trang dang i lo bêl el ta si chun, damlai hringnun iengtin am hmang tang ka ta? Hmelma hi nghaknu lungmâwl do hne lovin an lo hrãng taluo am a nih? I trawngkam "nang le damlai hringnun hmang ka nuom" i ti kha maw hieng hi? Vawi khat chau bêk i dawnna ka mamaw.
Tlingi pasal neia inthawka hapta 3 lai a liem hnung chun Tlingi ruolnu Vari lekhathawn ka hmu hlau el. Thilumzie a hril chun Tlingi'n thiemnawna rêng a nei nawh ti ka hrietin, meia hlieu angin ka sahâl. Ka ringhlel angin Mawia le a sunghai, hmur pilip tak tak an lo thrangkhawm chu niin, Biek-In dar inri hnung khawma Tling mitthli far a chat naw thu chun, van khi chim sien, a ruolin mi delhlum vawng el sien a nih ka nuom chu!
Hlim taka a lung tum reng thil ni sien ka'n sukpachang thei ding bah! Ka Tlingpui chu aw.... Mawia khumlaizawlah mitthli a la hruk rawp el ding chu, ka ngai ngam nawh. Sien khawm, ka lawmna pâr an thliek ta si! VAWI KHAT CHAU BÊK phutthar nâwk ka va nuom ngei!!
Hlim taka a lung tum reng thil ni sien ka'n sukpachang thei ding bah! Ka Tlingpui chu aw.... Mawia khumlaizawlah mitthli a la hruk rawp el ding chu, ka ngai ngam nawh. Sien khawm, ka lawmna pâr an thliek ta si! VAWI KHAT CHAU BÊK phutthar nâwk ka va nuom ngei!!
Dated Silchar,2012
Tags
Thawnthu