K a D H a n g (dum) N g a i n o b e i
Rawlthar hun ka chuongkai ve anthawk khan sai hla (love song) hi ka ngaithla rawp a. Hla inhnik-mi niin kan hriet ve a, pui pung nia sak khawpin rawl mawi nei ve naw lang khawm mani in luma chu ka so ve mawl mawl tho. Khuo khata walkman (audio cassette player) chawi phak pawla thrang ei lo ni bawk leh, lekhathawn ziek huna khawm hla chang thratna hang zep sa zau ding kha ei tlasam naw a. Lungleng thawidamna el khelah nunghak buon thlukna khawmin a lo thra vieu. Thlaram a hung liem a, Thlatrau ei chuongkai nawk hma chu hla-mi rak naw hai khawm lo lama hla chang insam an bang bik nawh. Chuong huna chun a hranpaa ngaibel le va dit nei bur naw inla khawm, lung inleng naw theilo ang deuin, a hun le hmun chun a mi khitde hlak a. Hla tlar hni tlar thum hei insam ve vawng vawng hun hi a tam vieu.
Hla hi vawi khat ngaithlakin ei dit vawng kher naw a. A thluk (tune) mawina ringawt chun sei tak a mi fen thei nawh. Chu ang bawkin a thu thra ringawt khawm a ni chuong nawh. Hla thu thra vieu si, a thluk mawina neilo chu nunghak hmelthra, mawl lul si ang hi a nih. Amiruokchu hei ti nawk ei tih, ei nungchang le inmil amanih, ei hringnun pal mek leh a hung inzul chun, chu hla chu ei tlawn thei ta a. A thar takin ei dit hlak. Sai hla ang bawk chun inpakna hla khawm a nih.
Tuta trum hin “Mi Hang Zun” ti hla hi hang keilet ka nuom a. Sande Sikul naupang ni laia ka hriet tah hi a mawina ka lo hmu chieng ngai naw a. Nakawrah headphone inbuk meua vel tam ka zuk ngai nawn chun a hla thu khawm hrietlo ka nei ta naw a. A phuoktu nun ram ka zuk inhlieu phak ve niin ka hriet. Hmar inchuklaibu-a “A kalbi sutin hrilfie rawh” ti ang ziezangin a kalbi chu suot loin, a phuoktu tukver anthawkin zuk bie ei tum ding a nih. Chun, hi hla ka zuk ngainatna san pakhat chu a saklartu ruol dit lo fam tahai zar a ni zing lain, Hmar history-a khuo pawimaw le nunghak hmelthra a zuk thlung zawmna hi Hmar literary history a zuk ordain sa bawk a. A mei meia zuk remkhawm el chu a ni nawh ti an hriet thei.
“Ka lenruol dithaiin sakhmel ngo hi,
A mawi an tih vangkhawpui thang luoiin;
Sam-ang thre zai rel raw hang min an tih.”
Nu le pa tam tak chun monu dingin mi ngo an dit a. Hmel thra vur naw sien khawm a khuoltawn tler dit hrim hrim an tam. “Khawm in monu chu?” min a ti hunah tap kila dum ral el hang kawkhmu nek chun nu lien zet zawt, de vur hang khik chu nuom a um hle. Zan tina rizai inzawnpuitu ta ding khawmin nu ngo chu thlakhla a um hlie hlie. Amiruokchu, ruol le pai, u le nauhai selna “ a hang si ” an tina chu Hmangaina tak tak naw chun a thupbo thei nawh. Hmangaina chu lang thei thil el a ni nawzie a tarlang a. A nih, min sakhmel ngo dit hai sien khawm kei chun Hmangaina chu vun rawngin kan hneban tir ve nawh.
“Ka ngai ie ka D hang ngainobei,
Kum sang sawm ral sien khawm innghil naw ning,
Ka lenruol dithaiin thre zai mi rel lem ro;
Kei anga mi-hang zun in ngai hma chun.”
Ka D hi hang (dum) sien khawm ngaino a bei a, kum tam ralin ka taksa hi thamral ding khawm nisien innghil naw ning. Bible-in “A nu le pa maksanin a pasal zui a tih,” a ti annawm, nu le pa maksan ngamtu ka D hang hmelthra thre dinga mi turtu ka lenruolhai, thre zai mi rel lem ro!!!!! Kei a angin mi hang zun in ngai ve pha ka nun hi hung hrethiem chau in tih.
“A baksam sei hnieng hi aw a mawi chuong ie,
Chun le zuopa singmit i suktlei ngei;
Tiena Shan khuo mawitu Zawltling iengin.”
Nuhmei ding chun nuhmei baksam sei thra hnieng chu duthusam a nih. Ka mita chun tienlaia an hril hmelthra hmingthang Shan khuoa Zawltling ang el khan a mawi ka tih. Ka chun le zuo khawm an lawmin an mit a tlei ngei ka ring a. Kan run inlawi zan chun hmu nuom ngawt an ti che.
“Tapuon angin mi pawm ve la Lungrun,
I zun leng ngai din mi phal lul naw la;
An hril mi hang zun tuor zo lul naw ning.”
Lungrun, I zun ngaia ka um ding hi phal lul naw. Inthla loin puonkawl (tapuon) angin mi pawm zing el ta la!! An hril mi hang zun kei val hin tuor muolsuo zo naw rawi ka tih.
“Ka D hang mawi lo lungphang lul naw la,
Lanu leng ngo zaleng tam hai sien khawm;
Nang cho runlum nuthai din ka thlang che.”
Nunghak vun ngo le duong thra tam ieng ang hai sien khawm lo lungphang naw rawh. Nang chu kumtluonga nuthai chang dinga Israel hnam thlanghai anga ka changtieng kuta ka thlang ta che a nih. I hang (dum) leiin ka thre ding che mawh? Teu lo e! Ka mita chun favang nisa hnuoia phul (hlo) par hai angin i mawi a. I sakruong chu changpui ril angin an no. Ka D hang mawi, trap lai ma ta rawh khai!
Gospel Songate
Dated: Silchar, 25th November, 2016
 |
| Hlaziek |
Tags
Hmar Rimawi Khawvel