Hmar kohranhaiin 'Ramthim Rawngbawlna' ei i-ti zing zing Tripura hmun thenkhat chu Thlavul (February) ni 25, 2019 khan ka zu sir ve vuot a, ka ruolpa James Lalhmangai, Rev. T Lawmthang a naupa kuomah thaw ding pawimaw neu neu ka nei leiin. A zing (Feb. 26, 2019) ela hung kir nawk ni lang khawm, ka ruolpa'n motor a kawl leiin, Dharmanagar District sung na na na chu kan sir deu phuor vawng a. Abik takin, EAC le RPC kohran rawngbawla hmun pawimawzuolhai khawm ka hmelhriet hmain ka hriet.
Hmar kohranhai rawngbawlna tieng chu thu hran ni sien, Tripura sawrkar hrim hrim (Manik Sarkar : CPI-M) kha a lo tha awm de aw.... ti ka ngaituo thiem. Road ei hraw chun Assam sung po lamlien a sie em em a. Tripura a'n tan charin lampui a lo tler el nawk si nih. Fe tieng roadway ka hraw a, kir tieng ruok chu railway ka hraw ta lem thung; lampui a tha hran naw leiin.
Ka naupang lai daia inthawk tah Pu T. Lawmthang hi ka lo hriet ve a ni ta a. T.T. College, Silchar-ah a naupa James a lo kai ve bawk leh, ka senior char niin, kan hung inpawl tung pei a. Chuong chun, tienlaia EAC hai inngainatna zun chun a mi suikawp a ni deu tak. Tu ruok hin chu RPC tieng an lo inlawi ta a, khelmuol hluia khelpuihai hrietna ruok chu a dei thei naw niin a'n lang.
Ka tlung zan chun hmun iemani zat kan zuk fang nghal a. Ngaituona thar tam tak ka nei pha; a sie am a tha, ti ruok chu ngaidan inphir ngei a tih. In tlawmte umnaah khawm kawlphetha (hydroelectric power) ringin mei an inde fir fer seng a. 'Ramthim' tia ei kohai neka lan thim ei nizie ka hmu a. Ringna tieng le taksa khawsakna tieng tluklo rim an innam hamin ka hmuh.
Missionary tirsuoktuhai hi thlarau tieng rivival ei chang ngun ang huin ei nunah a ra a'n lang bik lem naw a. Fakzawngna tieng hlak an hnieng inhnar vieu si a. 'Ramthim' ti tawngthim (labelled/stereotyped) hi hmang zawm pei chi niin ka hriet ta thak nawh. Ringnawtu ruok chu an la tam a. Tripura el chau ni lovin, Manipur le Assam-ah khawm Tripura let daiin an tam.
Chatuon hringna a hmasatak ding: Mi'n Krista sandamna a chang chara rasuok ding le sum tam tak pe dinga ei hang tu nghal el hi chu, a hung piengthar hlim pa hmathlir leh inzul naw ngawt a tih. Mi'n Krista sandamna chu Chatuon Hringna a ni leiin a beisei a. Thawlawm pe ding le kohran zuk invawi em em dinga ei hang charde nghal el chun, ningintel um tak ding a nih. Thawlawm chu pe naw inla khawm hremhmun lutna ding suol a pai awzawng nawh. Amiruokchu ringtu puitling chun Lalpa ram lienna dingin thahnem a ngai ding a nih.
Ringna rama la puitling naw na na na chun invawi sise naw nih. Puitling ei ti inang naw nih. Tripura rama ringtharhai hi ringtu hmasahai khawm la dam deu fur an tih. Suon (generation) 2/3 bek a liem hma chu zuk puitling thut naw ni hai. Hmarhai khawm kum 100 ei chuong der ta a, ei puitling det det chau ni lo am a nih.
Naute lawn thet thut, tui va dawm dinga phut ang deu a nina khawm a um. Ka hei ti tak chu, mi, a la hran naw sa saa bituk thawlawm tam tak siemkhum hi thil varthlak tak chu a ni nawh. Thawlawm tieng nekin Bible tiem le tawngtai ngun dingin infui inla, pawisa sum hi kohran mipui laia insang taka phut ding a ni nawh. Ei theitawk angin ei luongsuok el ding a nih. Tlin naw sa saa insukharsa zing zing hi nghawk a um zozai.
Chanchintha min tluntu hnam varhai angin, mani intodel zet inla, chu chun la luongsuok nalawm ei tih.
Missionary enkawlna nghet lem: Hnam mawl ei ni angin, a number tam hi ei lawm manih ti dingin a um. Missionary tirsuokna tieng khawm hin, chawm rawn ringawt tum hi a pawimaw naw a. Chu nekin an thla tin hlaw bakah, hun tam lem an pek theina dingin sikbawk (bonus) ve zeu zeu inla. Chun, tulai khawvel changkang dan angin rawngbawl dan zairi khawm rem thiem a hun vieu. Thlatin hlaw ngawr ngawr, khawm chu insit um tak hi ring puma rawngbawlna hlawk tak nei chu a awi hin awi a um nawh. Eini laia rawngbawltuhai hmanin cheng 20000 chuong an hlaw seng a, khawm chun sengso (allowences) an la hmukir nawk khawma biel fang hne taluo um ta mang lo an n'a. Ei missionary-hai sirbi hi suknghet a pawimaw hle'n ka hriet.
(Sunzawm ding)
Tags
Chanchin Lawrkhawm