Hmar tawng hi tawng intak le harsa ei hang ti ve hlak a chu, Hmar tawng neka intak hi a lo tam a. Tawng hi an thang po leh an tak deu deu niin ka hriet. Hmar tawng ruok hi chu inthang ding zing a ni a. An thang ding anga inthang lo niin ka hmu ve. Chu laia a san lientak nia ka hriet chu "Inthlak" harsa ei ti hle a. A fel lem le a tha lem nia ei pawm hang hmang el loin, a hlui hi inpamum ei ti hlak niin an lang.
Hmar tawngin hma a sawn ding chun, a hlui hi chel zing thei ni naw nih. Thuomhnaw thar ei neiin a hlui ei hak khum ngai nawh. Chu ang charin, ziek dan fel lem le tha lem ei laklut theina ding chun a hlui hi ei bansan a pawimaw nih. 'Tr' le 'O' thuah khawm, a dik dika hril chun a felfai lem ti a chieng a. Hma ei sawn ding chun ziek dan kalhmang a hlui hi ei maksan a ngai a nih.
Vawisun chen hin mani tawkah Hmar Literature Society (HLS) dit dan chu inzaderin ka hei zawm ve fan fan a. Amiruokchu, ei mithiem thenkhatin ziek dan thar an hung sawpsuok hi zawm chi niin ka hmu a. HLS in a la pawm thei naw leiin ka la zui hri nawh. Iengtik huna manih chu la zui ve ni um dingin an lang.
Tuta tuma hang hril ei tum tak chu Hmar tawng ziekna kawnga indik lem le mawi lem, sentence (thutluontling) hang tuoinam dan a nih. Hmar tawng ei ziek hin "a" hi ei hmang nasa vieu a. 'A' hi vowel 6 ei nei laia pakhat niin, a khata umzie nei a nih.
A umzie tlangpui :
1. Mihriem hrilna a ni thei.
2. Hmun hrilna a ni thei.
3. Thu changkim siemna a ni hlak.
Thanga chu huon-ah a fe a. Huon-a um inhawi a ti leiin a riek ta nghal a.
Hi a chunga sentence-a hin 'A' umzie dang dang ei hmu nih. Ei hriet dinga pawimaw bek bek chu 'A' le a zuitu amanih, a hmakhaltu thumal hi ziek kawplo ding a ni hlak a. 100% ziek the ding lem chu ti thei an nawh; amiruokchu 97% velah 'A' hi a mala ziek ding a nih.
Hrilfiena -
1. Sentence fe lai zingah 'A' hi a hmaa thumal leh sukkawp ding.
Entirna : Ka hmaa hi Thanga a nih.
2. Thumal pakhat 'Anih' ti hi a hmangna a um hlak a.
Entirna : Lalpa chu a mi vengtu a nih. Anih, felna lampuiah chun mi thuoi a ta...... ti ang dama ziek hlak a nih.
3. A dang po po, coma le fullstop-a suktawpna phawta chu 'A' hi a malin ziek hlak ding a nih.
Entirna : Ruota a hung a, chu zo chun Thanga in tieng kan fe ta a.
Hieng anga ei ziek hin Hmartawng hi a felfai bik a. An dik an dik nawh hang ti dingin, ei hril ta angin, ei tawng hi famkimlo a ni leiin ramri khang bur thei a ni nawh.
Tags
Hmar Grammar